| Yazarlar (1) |
Prof. Dr. Nevzat Evrim ÖNAL
Beykoz Üniversitesi, Türkiye |
| Özet |
| Kapitalist toplumda işçi sınıfına mensup kimi bireylerin, zaman zaman da sınıfın kimi bölmelerinin yaşamak için yardıma muhtaç hale gelmesi, düzenin işleyişinin olağan bir sonucudur. Sanayi devriminden bu yana bu durum sade- ce kapitalist üretim biçiminin eleştirilerinde değil, düzenin bizzat tanımladığı “sorunlar” listesinde yer almış ve çeşitli çözümler (örneğin zenginlerin daha hayırsever olması) önerilmiştir. Ne var ki 20. yüzyıl içerisinde devletin yerleşik sıfatlarından biri haline gelen “sosyal devlet” ilkesi sadece zaman zaman akut hale gelen yoksulluğa bir çözüm olarak ele alınamaz. Bu ilke, modern devletin felsefesiyle, ideolojik aygıtlarıyla ve maliyesiyle yakından ilişkilidir. Bu bağlamda sosyal devlet ilkesinin liberallerin iddia ettiğini aksine, “zenginlerden yoksullara kaynak aktarımı” olarak görülmesi mümkün değildir. 1970’lerin başından bu yana neoliberalizmle birlikte, kapitalist devletin her unsuru gibi sosyal olma özelliği de bir dönüşümden geçmiştir. Ne var ki, sık - lıkla dile getirilen “sosyal devletin ortadan kalktığı” iddiaları mevcut olgular- la desteklenmemektedir. Yaşanan dönüşüm esasen devletin sınıf çelişkilerini hafifletmek için üstlendiği sosyal fonksiyonların daha parasal bir nitelik ka- zanması ve böylelikle piyasa dostu hale gelmesi yönündedir. Dahası, kapitalist üretim biçiminin, devletin “sosyal” niteliği var olmaksızın ekonomik ve politik açıdan sürdürülebilirliği de kuşkuludur. Bu makalede, sosyal devletin tarihsel arka planından ve mantığından yola çıkılarak bu başlıktaki, evrensel temel gelir ve benzeri güncel tartışmalar ele alınacak ve kavram eleştirel bir değerlendir - meye tabi tutulacaktır. |
| Anahtar Kelimeler |
| Sosyal devlet | evrensel temel gelir | yoksulluk |
| Makale Türü |
Özgün Makale
|
| Makale Alt Türü | Ulusal alan endekslerinde (TR Dizin, ULAKBİM) yayınlanan tam makale |
| Dergi Adı | Emek Araştırma Dergisi |
| Dergi ISSN | 1305-6182 |
| Dergi Tarandığı Indeksler | TR DİZİN |
| Makale Dili | Türkçe |
| Basım Tarihi | 06-2025 |
| Cilt No | 10 |
| Sayı | 1 |
| Sayfalar | 81 / 94 |
| Makale Linki | https://dergipark.org.tr/tr/pub/emekarastirma/issue/93446/1732370 |
